Vừa rồi, xe mình có một chi tiết bị hỏng, đó là cái cùm tay côn, nó đi liền vơi chỗ gắn kính chiếu hậu. Mà không kiếm được chỗ bán, vì cũng hiếm. Ra tiệm sửa xe để hàn lại thì người ta bảo cái này bằng Nhôm nên phải kiếm chỗ hàn nhôm làm.
Một người đã chỉ mình ra khu đường Trần Bình trọng, Đà Nẵng để làm. Đây là khu vực chợ trời của Đà Nẵng, nơi có rất nhiều cửa hàng bán các đồ kim khí, phụ kiện, sắt thép. Chạy vòng quanh và dò hỏi, tôi tìm đến một chỗ chuyên Hàn Nhôm.
Mặt tiền tiệm chỉ có cái bảng ở trên cao cho người ta dễ tìm. Dưới đất là một cái bếp lò bằng đất và mấy cây mồi bằng Nhôm, đồng, gang nằm gọn kế bên.
Quý là anh của anh Nghĩa, người mà đã hàn đồ giúp tôi trong lần này. Và tôi cũng đã có một cuộc trò chuyện thú vị cũng như ghi hình về nghề của anh.
Dáng người to cao, nước da ngâm ngâm tựa hồ vì dãi dầu mưa nắng. Đôi bàn tay to, khúc khuỷu nhưng có lại có thể điều khiển những đường hàn rất tỉ mỉ.
Đón tôi ở trước cửa, xem xét tình trạng của chi tiết cần hàn. Thấy Ok rồi thì ảnh bảo tôi qua tiệm sửa xe bên cạnh nhờ họ tháo ra dùm.
Một cậu bé tầm 17,18 tuổi nhanh thoăn thoắt hỗ trợ tôi tháo ra. Cầm cái cùm tay côn trên tay, tôi đi theo anh Nghĩa vào phía trong lối đi nhỏ phía dưới tấm biển hiệu.
Ngó nghiêng tiệm Hàn Nhôm
Bước vào một đoạn, những dụng cụ đồ nghề của anh được bày biện gọn gàng sát một bên tường. Cái Etô để kẹp các chi tiết, những thanh mồi để hàn,mấy câu kìm dài để kẹp chi tiết nóng, các bình chứa khí để đốt đầu hàn,..
Kẹp cái cùm tay côn vào Etô một cách chắc chắn. Anh đi vào mở van của các bình khí đốt.Bật lửa trên tay, anh mồi lửa cho đầu hàn.
Từ một đốm lửa nhỏ, rồi cháy bùng lên khi được đưa lại gần đầu hàn. Thao tác rất nhanh, tay cầm bật lửa của anh tắt đi và đưa đi khỏi tầm lửa của đầu hàn. Tiếng xè xè phát ra từ cái đầu hàn trên tay anh, lửa được anh điều chỉnh bằng một cái van phía dưới
Vừa đun nóng cùm tay côn với cái đầu hàn đang rực lửa, tay kia a dùng những que nhôm để mồi thêm nhôm vào cho cùm. Cho nhôm của cùm hòa với lại mới mồi thêm. Sau đó dùng một cây sắt khác để chỉnh mối hàn.
Hàn xong xuôi, anh dùng mại lại các mối hàn để cho nhẵn và đẹp hơn.
Nghề Hàn Nhôm Gia Truyền
Tôi hỏi chuyện anh trong quá trình quan sát anh làm. Tôi luôn có tính tò mò với nhiều thứ xung quanh mình.
Nghề này anh làm theo ba anh. Ba anh đã làm từ trước giải phóng, vào tầm năm 1973. Gia đình anh, nhiều người trong họ cũng theo làm nghề này, có những người khác học nghề từ gia đình anh nữa. Nhưng này cũng không còn nhiều người làm nghề này tại Đà Nẵng. Phần thì đã qua đời, phần thì bỏ nghề. Nhiều người khác trong nhà anh thì bỏ xứ, đi làm nghề ở những nơi khác như: Bà Rịa, Bình Thuận,…
Anh nói do bây giờ mấy cái đồ hư này người ta có thể tìm kiếm mua cái mới, do Trung Quốc làm ra nhiều, hiếm thứ gì mà ko mua mới được. Chỉ những đồ nào kiếm không ra (như cái của tôi chẳng hạn) thì mới tìm đến mấy chỗ hàn như anh.
Ban đầu tôi tưởng anh chỉ làm mỗi hàn nhôm (cũng không đọc kỹ cái biển hiệu lúc bước vào), nên mới hỏi anh ngoài nghề này anh có làm gì khác không. Anh bảo là hàn cả đồng, gang các thứ nữa.
Đâu đó giữa những phồn hoa, công nghệ phát triển, vẫn còn chỗ cho những cái nghề tưởng như cũ kỹ thế này. Kiểu như bạn đi cafe vậy, muôn hình vạn trạng các quán cafe hiện đại, lâu lâu, bạn vẫn thích tìm những quán cafe kiểu cổ (hay gọi là vintage ấy:D
Cuộc sống muôn màu!
